به طور کلی منظور از استاندارد ورقهای فلزی، بررسی چندین فاکتور است که پیش از خرید باید مورد توجه قرار گیرد. یکی از مهمترین فاکتورها، نوع فولاد مورد استفاده برای تولید انواع ورق است. پیش از خرید ورق، باید از جنس فولاد به کار رفته در تولید محصول اطمینان یافت.
یکی دیگر از فاکتورهای مورد بررسی، وزن و ابعاد ورق آهن است. در این مقاله سعی داریم تمامی استانداردهای مورد نیاز برای خرید ورقهای فولادی را بررسی نماییم. از آنجایی که این استانداردها بر روی قیمت ورق فولادی تاثیرگذار هستند، آگاهی از آن برای مشتریان و فروشندگان بسیار حائز اهمیت است. برای بررسی دقیق تر این مطالب با ما همراه باشید.
ورق آهن در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. در بسیاری از وسایلی که در زندگی روزمره، استفاده می‌کنیم این ورق ها به کار رفته‌اند؛ از ماشین لباسشویی و ظرفشویی گرفته تا خودرو و کشتی، نیازمند ورقهای فلزی با ویژگی‌های منحصر به فرد هستند. در این مقاله سعی شده انواع ورق فولادی را با جدول استاندارد ارائه نماییم.
در نظر داشته باشید هر یک از این محصولات، متشکل از آلیاژ و عناصر مختلفی هستند که بر همین اساس، خواص آنها با یکدیگر متفاوت است. ترکیبات و ابعاد ورق فلزی بر اساس استانداردهای خاصی تولید میشوند؛ هر کشوری استانداردهای مخصوص به خود را دارد.
البته برخی کشورها مانند ایران از استانداردهای کشورهای دیگر برای تولید ورقهای فلزی بهره می‌برند. در هر یک از این استانداردها جداولی وجود دارد که اطلاعات تخصصی مانند ترکیبات شیمیایی خواص مکانیکی ورقها و … در آنها گنجانده شده است. در ادامه به بررسی استانداردهای انواع ورقهای فولادی خواهیم پرداخت.
در ابتدا، به طور مختصر روش تولید انواع مختلف ورق را مرور می کنیم:
اگر ضخامت محصولی که تولید شده است از 4 میلی‌متر کمتر باشد به آن ورق و چنانچه ضخامت آن بیش از 4 میلی‌متر باشد به آن صفحه گفته می‌شود. ورقهای فلزی از آلیاژهای مختلفی مانند آلومینیوم، مس، برنج و … در درصدهای متفاوت تولید میشوند.
برای ساخت این محصولات دو روش نورد سرد یا نورد گرم را به کار می‌گیرند به همین ترتیب به ورق‌هایی که از روش نورد سرد ساخته شوند ورق روغنی و محصولاتی که به روش نورد گرم تهیه شود ورق سیاه می‌گویند.
هر کدام از این دو نوع ورق با ابعاد، وزن و ویژگی‌های منحصر به فردی به تولید می رسند که در هفت دسته‌بندی اصلی از جمله ورقهای روغنی، ورق گالوانیزه، ورق استیل، ورق رنگی، ورق اسیدشویی، ورق سیاه، ورق آجدار و ورق آلومینیوم قرار می‌گیرند.
نام ورق روغنی فولاد مبارکه از اصطلاح بازاری و عامیانه آن گرفته شده است که به دلیل ویژگی‌های ظاهری محصول است؛ به نظر می‌رسد بر روی ورق لایه‌ای از روغن قرار داشته باشد. این محصول به روش نورد سرد تهیه می‌شود و در فرآیند تولید از ضخامت بالا به ضخامت‌های پایین‌تر، تبدیل و تولید می‌شود. ورق روغنی استاندارد های مختلفی دارد که هر کدام متناسب با ویژگی های خود کارایی های متفاوتی دارند.
این ورق ها ظاهر براق، یکدست و درخشانی دارند؛ کیفیت ظاهری این محصول بسیار بالا بوده و به همین علت در صنایع از آن برای کالاهایی مانند بدنه ماشین لباسشویی، ماشین ظرفشویی و غیره استفاده می‌شود که زیبایی ظاهری دارای اهمیت بسیار است. ورقهای روغنی از مقاومت و استحکام فشاری بالایی برخوردار هستند، بنابراین در ساختمان‌سازی کاربرد بالایی دارند. این محصول در سیستم استاندارد DIN آلمان از لحاظ استحکام کششی به سه‌دسته تقسیم‌بندی می‌شود:
در زبان آلمانی Stahl به معنای فولاد است و دو حرف اول (S و T) این گریدها نشان دهنده این است که ورقها از جنس فولاد هستند. اعداد بکار رفته نیز نشان دهنده حداقل استحکام کششی ورقها هستند.
در جدول زیر خواص مکانیکی گریدهای مختلف ورق های روغنی آورده شده است:
| گرید | نقطه تسلیم (MPa) | استحکام کششی (MPa) | درصد کشیدگی در دقیقه |
|---|---|---|---|
| ST13 | ≤280 | 270-410 | 28 |
| ST14 | ≤240 | 270-370 | 34 |
| ST15 | ≤210 | 370-350 | 38 |
در جداول زیر میتوانید ترکیبات شیمیایی بکار رفته در هر یک از این گریدها را مشاهده کنید:
ترکیبات شیمیایی گرید ورقهای روغنی بر اساس استاندارد DIN آلمان
| گرید | کربن | منگنز | فسفر | گوگرد | آلومینیوم |
|---|---|---|---|---|---|
| ST12 | 0.10 | 0.50 | 0.035 | 0.025 | 0.02 |
| ST13 | 0.08 | 0.45 | 0.030 | 0.025 | 0.02 |
| ST14 | 0.08 | 0.40 | 0.025 | 0.020 | 0.02 |
ضخامت این محصول از 30 صدم میلی‌متر تا 3 میلی‌متر متغیر است و در دو عرض استاندارد که شامل 100 سانتی‌متر و 125 سانتی‌متر است، تولید می‌شود.
ابعاد ورق روغنی موجود در بازار در دو عرض 1m, 1.25 m و در دو طول 2m, 2.5m موجود است. ضخامت این ورقها متنوع بوده و بین 0.3mm- 3mm است. در جدول زیر تعدادی از سایزهای ورق روغنی، ارائه شده است:
| ردیف | طول (m) | عرض (m) | ضخامت (mm) | چگالی ورق روغنی | حدود وزن (kg) |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 1 | 0.5 | 786 | 8 |
| 2 | 2 | 1 | 0.6 | 786 | 10 |
| 3 | 2 | 1 | 0.7 | 786 | 11 |
| 4 | 2 | 1 | 0.8 | 786 | 13 |
| 5 | 2 | 1 | 0.9 | 786 | 14 |
| 6 | 2 | 1 | 1 | 786 | 16 |
| 7 | 2 | 1 | 1.25 | 786 | 20 |
| 8 | 2 | 1 | 1.5 | 786 | 24 |
| 9 | 2.5 | 1.25 | 0.5 | 786 | 13 |
| 10 | 2.5 | 1.25 | 1.25 | 786 | 31 |
| 11 | 2.5 | 1.25 | 1.5 | 786 | 38 |
برای گالوانیزاسیون فلزات، روش‌های مختلفی وجود دارد؛ اقتصادی‌ترین و به‌صرفه‌ترین روش را یک دانشمند ایتالیایی ابداع کرد که گالوانی نام داشت. پس از ابداع، این نام با اندکی تغییر روی این روش ماندگار شد. در این روش، فلز را در حوضچه‌های مذاب روی، غوطه‌ور می‌کنند تا همه سطح این ورق از روی پوشانده شود. این محصول در سه نوع مختلف:
گل‌های نامبرده همزمان با قرارگیری آنها در حوضچه‌های مذاب به وجود می‌آیند و دلیل آن ناخالصی‌های موجود در فلز روی است که به کریستال شباهات دارد و از بین نمی‌رود. ورقهای باکیفیت، گل‌های کمتری دارند و به محیط زیست آسیب نمی‌زنند؛ در آینده همه تولیدکنندگان ورق گالوانیزه، وظیفه دارند ورق بدون گل تهیه کنند تا برای محیط زیست ضرر نداشته باشد.
این ورقها از استاندارهای خاصی پیروی می‌کنند. دسته بندی این محصول با توجه به وزن پوشش روی، سرعت سرد شدن ورق، چسبندگی، ظاهر قطعات، ابعاد و ضخامت ورق آهن و مواردی از این قبیل انجام می‌شود. این استانداردها شامل CAN/CSA G164، AS/NZS 4680، 1461 ASTM A123 ISO است و ضخامت این محصول از 18/0 تا 6 میلی‌متر است.
در بازار میتوانید این محصول را در دو نوع داخلی و خارجی تهیه کنید. عرض این ورقها در دو سایز 100 و 125 سانتی‌متری و با کوتینگ 100 ، 120 ، 180 ، 220 ، 275 تولید میشوند. (منظور از “Coating” میزان پوشش روی در دو سطح ورق است.) مشخصات ورق های گالوانیزه مانند ضخامت، طول و عرض، اصولاً بر اساس استانداردهای CAN/CSA G164, AS/NZS 4680, ASTM A123, ISO1461 هستند.
تمام ابعاد ورق آهن 2 میل (گالوانیزه 1*2) در دسته ورق های پر فروش قرار می گیرد. انواع ورقهای گالوانیزه معمولاً در دو عرض استاندارد 100 cm, 125 cm و ضخامت‌های متنوع (بین 0.18mm-6 mm) و طول‌‌های 2m, 2.5m,6m به بازار عرضه میشوند. در جدول وزن ورق گالوانیزه زیر به مشخصات چند نمونه از ورقهای موجود در بازار اشاره شده است:
جدول استاندارد ابعاد ورق گالوانیزه
| ردیف | طول (m) | عرض (m) | ضخامت (mm) | چگالی ورق گالوانیزه | حدود وزن (kg) |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 1 | 0.5 | 786 | 8 |
| 2 | 2 | 1 | 0.7 | 786 | 11 |
| 3 | 2 | 1 | 1 | 786 | 16 |
| 4 | 2 | 1 | 1.5 | 786 | 24 |
| 5 | 2 | 1 | 2 | 786 | 32 |
| 6 | 2.5 | 1.25 | 0.5 | 786 | 13 |
| 7 | 2.5 | 1.25 | 1 | 786 | 25 |
| 8 | 2.5 | 1.25 | 1.25 | 786 | 31 |
| 9 | 2.5 | 1.25 | 1.5 | 786 | 37 |
| 10 | 6 | 1 | 0.5 | 786 | 24 |
| 11 | 6 | 1.25 | 0.5 | 786 | 30 |
در استاندارد آمریکایی ASTM از انواع مختلف فولاد برای تولید ورقهای گالوانیزه استفاده می‌شود که در نتیجه درصد ترکیبات شیمیایی و خواص مکانیکی ورقهای تولیدی متفاوت خواهد بود. در استاندارد آمریکایی از فولادهایی نظیر موارد زیر استفاده می‌شود:
در جدول زیر میتوانید درصد ترکیبات شیمیایی به کاربرده شده در برخی از انواع ورقهای گالوانیزه را (ASTM) مشاهده کنید:
| ردیف | نوع فولاد | کربن | منیزیم | فسفر | گوگرد | آلومینیوم | مس | نیکل | کروم | مولیبدن | وانادیم | کلمبیم | تیتانیوم |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | CS نوع A | 0.1 | 0.6 | 0.03 | 0.035 | …… | 0.25 | 0.2 | 0.15 | 0.06 | 0.008 | 0.008 | 0.025 |
| 2 | CS نوع B | 0.02-0.15 | 0.6 | 0.03 | 0.035 | …… | 0.25 | 0.2 | 0.15 | 0.06 | 0.008 | 0.008 | 0.025 |
| 3 | CS نوع C | 0.08 | 0.6 | 0.1 | 0.035 | …… | 0.25 | 0.2 | 0.15 | 0.06 | 0.008 | 0.008 | 0.025 |
| 4 | FS نوع A | 0.1 | 0.5 | 0.02 | 0.035 | …… | 0.25 | 0.2 | 0.15 | 0.06 | 0.008 | 0.008 | 0.025 |
| 5 | FS نوع B | 0.02-0.10 | 0.5 | 0.02 | 0.03 | …… | 0.25 | 0.2 | 0.15 | 0.06 | 0.008 | 0.008 | 0.025 |
ورقهای گالوانیزه تولید داخل، اغلب بر اساس استانداردهای سازمان استاندارد ملی ایران و یا استاندارد کشورهای اروپایی و در برخی موارد بر اساس استانداردهای کشور ژاپن تولید میشوند. در استاندارد اروپایی ورقهای گالوانیزه را از جهات مختلف، گریدبندی می‌کنند که در جدول زیر به آنها اشاره شده است:
| ردیف | گریدهای با استحکام و شکل پذیر | گریدهای ساختمانی | گریدهای کششی و شکل دهی |
|---|---|---|---|
| 1 | H220YD | S220GD | DX51D |
| 2 | H340LAD | S250GD | DX52D |
| 3 | H220BD | S280GD | DX53D |
| 4 | H260YD | S320GD | DX54D |
| 5 | H380LAD | S350GD | DX56D |
| 6 | H220PD | S550GD | – |
| 7 | H260LAD | – | |
| 8 | H420LAD | ||
| 9 | H300PD |
در جدولهای زیر نیز میتوانید درصد ترکیبات شیمیایی به کاربرده شده در گریدهای کششی (DX) و همچنین اطلاعات مربوط به لایه محافظتی را بر اساس استاندارد اروپایی بررسی کنید:
ترکیبات شیمیایی بر اساس استاندارد اروپایی EN10142:2000
| ردیف | گرید | کربن | منیزیم | فسفر | گوگرد | آلومینیوم | نیتروژن | تیتانیم |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | DX51D | 0.1 | 0.6 | 0.03 | 0.035 | 0.025 | 0.01 | 0.005 |
| 2 | DX52D | 0.07 | 0.3 | 0.03 | 0.035 | 0.025 | 0.005 | 0.005 |
| 3 | DX53D | 0.03 | 0.03 | 0.03 | 0.035 | 0.02 | 0.006 | 0.125 |
| 4 | DX54D | 0.01 | 0.3 | 0.03 | 0.035 | 0.02 | 0.006 | 0.125 |
| 5 | DX56D | 0.005 | 0.2 | 0.02 | 0.02 | 0.02 | 0.005 | 0.086 |
| بر اساس استاندارد اروپایی EN 10142:2000 | ||||||||||
| لایه محافظتی: روی خالص (Z) | لایه محافظتی: آهن – روی (ZF) | |||||||||
| گرید | اسم پوشش | کیفیت سطح | گرید | اسم پوشش | کیفیت سطح | |||||
| NA | MA | MB | MC | RA | RB | RC | ||||
| DX51D | Z100 | √ | √ | √ | √ | DX51D | ZF100 | √ | √ | √ |
| DX51D | Z140 | √ | √ | √ | √ | DX51D | ZF120 | √ | √ | √ |
| DX51D | Z200 | √ | √ | √ | √ | DX51D | ZF140 | √ | √ | |
| DX51D | Z225 | √ | √ | √ | √ | – | – | – | – | – |
| DX51D | Z275 | √ | √ | √ | √ | DX52D | ZF100 | √ | √ | √ |
| DX51D | Z350 | √ | √ | √ | – | DX52D | ZF120 | √ | √ | √ |
| DX51D | Z450 | √ | – | – | – | DX52D | ZF140 | √ | √ | |
| DX51D | Z600 | √ | – | – | – | – | – | – | – | – |
| – | – | – | – | – | – | DX53D | ZF100 | √ | √ | √ |
| DX52D | Z100 | √ | √ | √ | √ | DX53D | ZF120 | √ | √ | √ |
| DX52D | Z140 | √ | √ | √ | √ | DX53D | ZF140 | √ | √ | – |
| DX52D | Z200 | √ | √ | √ | √ | – | – | – | – | – |
| DX52D | Z225 | √ | √ | √ | √ | DX54D | ZF100 | √ | √ | √ |
| DX52D | Z275 | √ | √ | – | – | DX54D | ZF120 | √ | √ | √ |
| DX52D | Z350 | √ | √ | – | – | DX54D | ZF140 | √ | √ | |
| DX53D-56D | Z100 | √ | √ | √ | √ | DX54D | ZF100 | √ | √ | √ |
| DX53D-56D | Z140 | √ | √ | √ | √ | DX54D | ZF120 | √ | √ | √ |
| DX53D-56D | Z200 | √ | √ | √ | √ | DX54D | ZF140 | √ | √ | – |
| DX53D-56D | Z225 | √ | √ | √ | √ | – | – | – | – | – |
| DX53D-56D | Z275 | √ | √ | √ | √ | – | – | – | – | – |
| DX53D-56D | Z300 | – | √ | – | – | – | – | – | – | – |
در جدول بالا نمادهایی به کاربرده شده است که در ادامه هریک را شرح می‌دهیم:
بعد از اتمام فرآیند گالوانیزاسیون، بر روی سطح ورق، پولک‌هایی ایجاد می‌شود که اصطلاحاً به آنها spangle (گل) گفته می‌شود. وجود این گلها، کیفیت و مرغوبیت ورق را پایین می‌آورند. هر چه این گلها ریزتر باشند، ورق نهایی از کیفیت بالاتری برخوردار خواهد بود. بر همین اساس ورقهای گالوانیزه را به دسته‌های زیر تقسیم بندی می‌کنند:
در جدولهای زیر نیز میتوانید درصد ترکیبات شیمیایی به کاربرده شده در گریدهای H ورقهای گالوانیزه و همچنین اطلاعات مربوط به لایه محافظتی را بر اساس استاندارد اروپایی بررسی کنید:
ترکیبات شیمیایی بر اساس استاندارد اروپایی EN10292:2000
| ردیف | گرید | کربن | منیزیم | سیلیسیم | آلومینیوم | فسفر | گوگرد | تیتانیوم | نوبیوم |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | H180BD | 0.04 | 0.7 | 0.5 | 0.02 | 0.06 | 0.25 | … | … |
| 2 | H220BD | 0.06 | 0.7 | 0.5 | 0.02 | 0.08 | 0.25 | … | … |
| 3 | H220PD | 0.08 | 0.7 | 0.5 | 0.02 | 0.08 | 0.25 | … | … |
| 5 | H220YD | 0.01 | 0.9 | 0.5 | 0.02 | 0.08 | 0.25 | 0.12 | … |
| 7 | H260LAD | 0.1 | 0.6 | 0.5 | 0.015 | 0.25 | 0.25 | 0.15 | 0.09 |
| 6 | H260YD | 0.01 | 1.6 | 0.5 | 0.02 | 0.1 | 0.25 | 0.12 | … |
| 8 | H300LAD | 0.1 | 1 | 0.5 | 0.015 | 0.25 | 0.25 | 0.15 | 0.09 |
| 4 | H300PD | 0.1 | 0.7 | 0.5 | 0.02 | 0.08 | 0.25 | … | … |
| 9 | H340LAD | 0.1 | 1 | 0.5 | 0.015 | 0.25 | 0.25 | 0.15 | 0.09 |
| 10 | H380LAD | 0.1 | 1.4 | 0.5 | 0.015 | 0.25 | 0.25 | 0.15 | 0.09 |
بر اساس استاندارد اروپایی EN 10292:2000
| لایه محافظتی: روی خالص (Z) | لایه محافظتی: آهن – روی (ZF) | |||||||
| گرید | اسم پوشش | کیفیت سطح | گرید | اسم پوشش | کیفیت سطح | |||
| NA | MA | MB | RA | RB | ||||
| همه گریدهای موجود در جدول بالا | Z100 | √ | √ | √ | همه گریدهای موجود در جدول بالا | Z100 | √ | √ |
| Z140 | √ | √ | √ | Z140 | √ | √ | ||
| Z200 | √ | √ | √ | – | – | – | ||
| Z225 | √ | √ | √ | – | – | – | ||
| Z275 | √ | √ | √ | – | – | – | ||
| Z350 | √ | √ | √ | – | – | – | ||
استیل، آلیاژی است که از پایه آهن بوده و حاوی کمتر از 2 درصد کربن است. مقدار کربن موجود در این مقاطع فولادی، میزان سختی و خواص متفاوتی به ورق می‌دهد. زمانی که میزان کربن 0.15 باشد به آن فولاد ساده نرم کربنی گفته می‌شود. با توجه به وزن ورق استیل، این نوع فولاد برای تولید انواع میخ، لوله‌های درزدار و انواع پرچ به کار می‌رود.
به همین ترتیب ورقهای استیل با میزان کربن 0.15 تا 0.3 درصد به کم کربن معروف هستند که در تولید تیرآهن، میلگرد و چرخ دنده استفاده می‌شود. اگر میزان آلیاژ کربن از 0.3 تا 0.6 درصد باشد به آن کربن متوسط می‌گویند که برای ساخت شلف، میل لنگ و فنر به کار می‌روند.
چنانچه آلیاژ، بالای 0.6 درصد باشد پرکربن است و برای ساخت اره، آچار، مته و پیچ گوشتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. ورق استیل به دو صورت ساده کربنی و آلیاژی در بازار موجود است، تفاوت این دو نوع در عناصر تشکیل دهنده است نیکل، مولیبدن و کروم موجود در آنها باعث می‌شود در برابر خوردگی مقاومت کنند.
جالب است بدانید این محصول را می‌توان بازیافت کرد و پس از بازیافت مجدد اقدامات لازم برای قالب‌گیری آن را انجام داد. ورقهای استیل از ویژگی‌های قابل توجهی مانند: سطح صاف و صیقلی، مقاومت بالا در برابر خوردگی، براقیت بالا و مقاومت زیاد در برابر رطوبت برخوردارند.
این محصول نیز همانند دیگر ورقها به صورت رول و شیت در بازار موجود است. ضمن آنکه ضخامت آن از 40 صدم میلی‌متر تا 30 میلی‌متر و در عرض 100 و 125 سانتی‌متر به فروش می‌رسد.
جدول استاندارد ورق استیل
| ردیف | طول (m) | عرض (m) | ضخامت (mm) | چگالی ورق استیل | حدود وزن (kg) |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 1 | 0.4 | 786 | 6.2 |
| 2 | 2 | 1 | 0.5 | 786 | 8 |
| 3 | 2 | 1 | 0.6 | 786 | 10 |
| 4 | 2 | 1 | 0.7 | 786 | 11 |
| 5 | 2 | 1 | 0.8 | 786 | 13 |
| 6 | 2 | 1 | 0.9 | 786 | 14 |
| 7 | 2 | 1 | 1 | 786 | 16 |
| 8 | 2 | 1 | 1.25 | 786 | 20 |
| 9 | 2 | 1 | 1.5 | 786 | 24 |
| 10 | 2 | 1 | 2 | 786 | 32 |
| 11 | 2 | 1 | 3 | 786 | 40 |
ورق گالوانیزه پایه ساخت این محصول (ورق رنگی) است! مراحل تبدیل ورق سیاه به ورق رنگی به شرح زیر است:
رنگی که بر روی ورقها زده می‌شود از جنس پلی استر، پلی وینیل ایدین فلوئوراید، اپوکسی، پلی وینیل کلراید و پلی یورتان است. رنگ‌های مختلفی را به روی این ورقها برای مصارف گوناگون از لوازم خانگی گرفته تا صنایعی مانند حمل و نقل در نظر می‌گیرند.
ورق رنگی می‌تواند متناسب با استانداردهای مختلف یا شرایط جغرافیایی به تولید برسد؛ البته بعضی از کارخانه ها استانداردهایی برای تولید این ورق در نظر دارند:
| اندازه | ابعاد ورق رنگی |
|---|---|
| ضخامت | 0.3 میلی‌متر تا 1.5 میلی‌متر |
| عرض | بین 600 میلی‌متر تا 1500 میلی‌متر |
| طول | 2000 میلی‌متر، 2500 میلی‌متر و 3000 میلی‌متر |
توجه داشته باشید که مقادیر یاد شده در جدول بالا استانداردهای رایج است؛ ممکن است با توجه به نیاز پروژه ابعاد بالا تغییر کنند.
ورقهای اسیدشویی به ورقهای روغنی شباهت دارند. با زدودن زغال‌های سطح ورق، ناخالصی‌های سطحی را (که به دلیل نورد گرم ایجاد شده است) از بین می‌برند. فلاکسینگ Fluxing نام دیگر اسیدشویی است که مقاومت فولاد را بالا می‌برد. ورق اسیدشویی، به دو حالت رول و شیت برای مصرف کننده عرضه می‌شود.
ابعاد فابریک این ورقها شامل 1000*2000 میلی‌متر و 1250*2500 میلی‌متر است. این محصول از لحاظ وزنی، شبیه به ورقهای نورد گرم (ورق سیاه) است. صنایع مختلف از این ورقها برای تولیدات خود استفاده می‌کنند. ابعاد ورق 3 میل آهن (اسیدشویی)، به همراه ضخامت های 2، 4، 5 و 6 میل را در جدول زیر مشاهده می کنید.
جدول استاندارد ورق اسیدشویی
| ردیف | طول (mm) | عرض (mm) | ضخامت (mm) | حدود وزن (kg) |
|---|---|---|---|---|
| 1 | 2000 | 1000 | 1.5 | 24 |
| 2 | 2000 | 1000 | 2 | 32 |
| 3 | 2000 | 1000 | 3 | 48 |
| 4 | 2000 | 1000 | 4 | 64 |
| 5 | 2000 | 1000 | 5 | 80 |
| 6 | 2000 | 1000 | 6 | 96 |
به طور کلی آهن آلات را در دو دسته صنعتی و ساختمانی، قرار می‌دهند که با روش‌های مختلف، تولید و روانه بازار میشوند. یکی از این روش‌ها نورد گرم است که خروجی آن ورق سیاه است. برای تولید ورق با این روش، فولاد را در کوره‌هایی با دمای بالا ذوب می‌کنند که ظاهری، تیره و مات به ورق می‌دهد.
ابعاد ورق سیاه 3 میل تا 25 میل (مطابق با استانداردهای جهانی) در بازار موجود است. البته ضخامت های کمتر از آن نیز تولید می‌شود. پس از گرما دادن به تختال‌ها در دمای بسیار بالا، محصول را در ابعاد مورد نظر برش داده و آن را به صورت کلاف، بسته‌بندی می‌کنند.
ابعاد ورق سیاه موجود در بازار از یک الی 6 متر متغیر است. ناگفته نماند استاندارد استفاده شده در ساخت ورق سیاه ST37 است. برای اطلاع از قیمت ورق سیاه به صفحه مربوطه و جهت اطلاع از ابعاد ورق استاندارد st37 میتوانید به جدول زیر مراجعه نمایید.
جدول استاندارد ورق سیاه
| ردیف | طول (m) | عرض (m) | ضخامت(mm) | چگالی ورق سیاه | حدود وزن (kg) |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 1 | 2 | 786 | 32 |
| 2 | 2 | 1 | 2.5 | 786 | 40 |
| 3 | 2.5 | 1.25 | 3 | 786 | 75 |
| 4 | 6 | 1.5 | 4 | 786 | 288 |
| 5 | 6 | 1.5 | 6 | 786 | 432 |
| 6 | 6 | 1.5 | 8 | 786 | 576 |
| 7 | 6 | 1.5 | 10 | 786 | 720 |
| 8 | 6 | 1.5 | 12 | 786 | 864 |
| 9 | 6 | 1.5 | 15 | 786 | 1080 |
| 10 | 6 | 2 | 20 | 786 | 1920 |
| 11 | 6 | 2 | 25 | 786 | 2400 |
این محصول از جنس ورق سیاه و نورد گرم است که به حالت خاصی آن را فرم داده و روی آن را با اشکالی مانند خطوط مورب، دایره‌ای شکل و … فرم می‌دهند تا به حالت سرعت گیر تبدیل شود (سطح این ورق دارای خطوط برجسته است).
این محصول را در کف اتاق‌ها، کامیون و وانت بارها، آسانسور و غیره استفاده می‌کنند. ورقهای آجدار با ضخامت 1.5 میلی‌متر و 10 میلی‌متر و در ابعاد 2*1 متر و 6*1.5 و 6*2 متر تولید می شوند. با داشتن ابعاد محصول به کمک جدول زیر به راحتی می توانید وزن ورق آهن را بدست آورید.
جدول استاندارد ورق آجدار
| ردیف | طول (mm) | عرض (mm) | ضخامت (mm) | حدود وزن (kg) |
|---|---|---|---|---|
| 1 | 2000 | 1000 | 1.5 | 24 |
| 2 | 2000 | 1000 | 2 | 32 |
| 3 | 2000 | 1000 | 3 | 48 |
| 4 | 6000 | 1500 | 6 | 432 |
| 5 | 6000 | 1500 | 8 | 576 |
| 6 | 6000 | 1500 | 10 | 720 |
| 7 | 6000 | 2000 | 8 | 768 |
ورق آلومینیوم به عنوان یکی از پر مصرف‌ترین انواع ورقها، مدت زمان زیادی است که برای تولیدات گوناگون، استفاده می‌شود. از دلایل استفاده زیاد و تولید انبوه ورق آلومینیوم، انعطاف پذیری، مقاومت بالا و ظاهر براق آن است، ضمن آنکه قیمت این محصول به نسبت برخی از ورقها مناسب‌تر است. ورق آلومینیوم در اشکال مختلف ساده، رنگی و آجدار به تولید می رسد و گریدهای مختلفی از این ورق در بازار موجود است در جدول زیر با خواص مکانیکی تعدادی از این گریدها آشنا می شویم:
| ردیف | آلیاژ | شرایط تمپر | استحکام تسلیم (mpa) | استحکام کششی (mpa) | درصد تغییر طول | سختی برنیل |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | AA1050 | H8 | 140 | 150 | 6 | 43 |
| 2 | AA2011 | T6 | 300 | 395 | 12 | 110 |
| 3 | AA3103 | H8 | 180 | 200 | 6 | 55 |
| 4 | AA5083 | H8 | 335 | 400 | 9 | 110 |
| 5 | AA5251 | H6 | 215 | 225 | 9 | 70 |
| 6 | AA6063 | T6 | 210 | 245 | 14 | 75 |
| 7 | AA6082 | T6 | 310 | 340 | 19 | 70 |
| 8 | AA7075 | T6 | 505 | 570 | 13 | 140 |
جمع بندی نهایی
در این مطلب تلاش کردیم که جدول استاندارد انواع ورقهای فلزی را برای شما به نمایش گذاشته و توضیحاتی در رابطه با آنها ارائه دهیم. امیدواریم که این مطلب برای شما مخاطب گرامی مفید بوده باشد. مجموعه مرکزآهن از نظرات و پیشنهادات همه استقبال می‌کند. شما نیز می توانید در بخش کامنت‌ها، نظرات و تجربیات خود را با ما در میان بگذارید.