ورق a36 یکی از پرکاربردترین ورق های فولادی در صنایع مختلف محسوب می شود که در گروه ورق های نورد گرم قرار دارد و با دو استاندارد GL-A و LR-A به بازار عرضه می شود. این فولاد کم کربن به دلیل ویژگی هایی همچون جوش پذیری و شکل پذیری بالا، گزینه ای ایده آل برای استفاده در سازه های صنعتی و دریایی است. ورق آلیاژی a36 مقاومت خوبی در برابر شرایط محیطی سخت، دارد و به همین دلیل در بسیاری از موارد به صورت گالوانیزه عرضه می شود تا در برابر خوردگی ناشی از تماس با آب و رطوبت محافظت شود.
این ویژگی ها، همراه با استحکام و دوام مناسب، باعث شده است که این ورق یکی از اجزای کلیدی در صنایع مختلف از جمله ساخت وساز، کشتی سازی و تجهیزات دریایی باشد. در این مقاله از مرکز آهن مشخصات فنی، ترکیب شیمیایی و کاربردهای ورق a36 را بررسی می کنیم.
ورق آلیاژی a36 یک نوع ورق نورد گرم است که در صنایع مختلف استفاده می شود. این ورق به خاطر ترکیب شیمیایی و خواص مکانیکی خاص خود، به یکی از استانداردهای اصلی در تولید سازه های فولادی تبدیل شده است. فولاد a36 دارای قابلیت جوش پذیری عالی و شکل پذیری خوب است که آن را برای ساخت ساختمان ها، پل ها، اسکلت های فلزی و حتی تولید برخی تجهیزات صنعتی مناسب می سازد. این ورق با بر اساس استاندارد A36 ASTM تولید می شود.
نکته جالب این است که ورق a36 برخلاف بسیاری از فولادهای دیگر، به دلیل ترکیب شیمیایی خاص خود، قابلیت شکل دهی و تغییر فرم بالایی دارد.
ورق a36 به عنوان یک فولاد کربنی معمولی، دارای خواص فنی ویژه ای است که باعث شده در صنای مختلف طرفدار داشته باشد. این فولاد دارای استحکام تسلیم حدود 250 مگاپاسکال و استحکام کششی حدود 400 تا 550 مگاپاسکال است. این ورق از استحکام بالایی برخوردار است، به طوری که حتی نمونه هایی با ضخامت کمتر از ۲۰۰ میلی متر نیز می توانند فشاری معادل ۳۶۰۰۰ پوند بر اینچ را تحمل کنند.
همچنین این ورق در دماهای بالا و پایین عملکرد خوبی دارد و می تواند در برابر فشار و تنش های مکانیکی مقاومت کند.
ورق های فولادی با میزان کربن کمتر از 0.3 درصد، به عنوان فولاد کم کربن شناخته می شوند. ورق a36 با داشتن تنها 0.026 درصد کربن، در این گروه قرار می گیرد و به همین دلیل، ویژگی هایی همچون جوش پذیری، شکل پذیری و قابلیت ماشین کاری عالی دارد.
علاوه بر کربن، این ورق شامل عناصر دیگری دارد که بر خواص آن تأثیر می گذارند. به عنوان مثال، منگنز 0.026 درصد، فسفر 0.04 درصد، گوگرد 0.05 درصد، سیلیسیم 0.4 درصد و مس 0.2 درصد در ترکیب شیمیایی ورق a36 وجود دارد.. هر یک از این عناصر به طور خاص بر ویژگی های شیمیایی و مکانیکی این ورق اثر می گذارند. عناصر نیکل و کروم در ترکیب شیمیایی ورق a36 کمتر دیده می شوند، به همین دلیل این این ورق مقاومت کمتری در برابر خوردگی دارد. با وجود این، ورق a36 به واسطه ویژگی های شیمیایی و مکانیکی خود، در بسیاری از صنایع کاربردهای گسترده ای دارد و یکی از انتخاب های محبوب مهندسان در طراحی و ساخت سازه های صنعتی است.
خواص مکانیکی ورق a36به طور کلی باعث شده است تا این فولاد در ساخت سازه های فلزی و قطعات صنعتی محبوب باشد. این خواص شامل استحکام کششی، استحکام تسلیم، قابلیت جوش پذیری و مقاومت به خستگی می شود. به طور مشخص، ویژگی های مکانیکی این ورق عبارتند از:
این ویژگی ها نشان دهنده توانایی ورق a36 در تحمل بارهای سنگین و فشارهای زیاد است.
برای محاسبه وزن ورق a36، از فرمول زیر استفاده می شود:
وزن ورق a36 فرمول= (7.85*طول ورق*عرض ورق*ضخامت ورق)/1000
چگالی فولاد a36 در حدود 7.85 گرم بر سانتی متر مکعب است. به طور مثال، برای محاسبه وزن یک ورق a36 با ابعاد 2 متر طول، 1 متر عرض و 1 میلی متر ضخامت، محاسبه به صورت زیر است:
وزن ورق a36 مثال=( 7.85*2*1*1)/1000
این فرمول به طور دقیق وزن ورق فولادی a36 را براساس ابعاد آن محاسبه می کند.
برای توضیح مراحل تولید ورق دریایی a36 اول باید به این سوال پاسخ دهیم که فولاد a36 چیست؟ فولاد a36، فولاد خام اولیه برای تولید ورق a36 است.
تولید فولاد اولیه برای ساخت ورق دریایی a36 از طریق دو روش اصلی صورت می گیرد: استفاده از کوره های الکتریکی و روش اکسیژن پایه.
در روش کوره های الکتریکی، مواد اولیه شامل سنگ آهن و قراضه فولادی در دمای بالا ذوب شده و ترکیب شیمیایی این ورق با اضافه کردن عناصر آلیاژی تنظیم می شود. در روش اکسیژن پایه، اکسیژن خالص به مذاب فولاد دمیده می شود تا ناخالصی هایی مانند کربن اضافی کاهش یابد و فولاد با خواص یکنواخت تری تولید شود.
پس از تولید فولاد خام، فرآیند نورد گرم آغاز می شود. در این مرحله، فولاد گداخته شده از میان غلتک های سنگین عبور داده می شود تا به ضخامت موردنظر برسد. سپس عملیات اکسیدزدایی انجام می شود تا سطح ورق از ناخالصی ها پاک شود. در ادامه، ورق تولیدشده برای کنترل ابعاد و یکنواخت سازی ترکیب شیمیایی، تحت فرآیندهای اصلاحی قرار می گیرد.
در صورتی که مقاومت در برابر خوردگی بیشتری نیاز باشد، ورق a36 تحت فرآیند آبکاری یا گالوانیزه قرار می گیرد. این مرحله باعث افزایش دوام ورق در محیط های دریایی می شود و آن را برای کاربردهایی مانند ساخت کشتی و تجهیزات دریایی به یک گزینه عالی تبدیل می کند. همین مورد سبب می شود تا قیمت ورق گالوانیزه و دریایی نسبت به ورق های معمولی بیشتر است.
ورق آلیاژی a36 به عنوان یکی از رایج ترین فولادهای ساختمانی، در پروژه های دریایی، ساخت تجهیزات فلزی و سازه های صنعتی کاربرد گسترده ای دارد.
ورق a36 در ساخت سازه های دریایی مانند کشتی ها، اسکله ها و سکوهای نفتی به کار می رود. مقاومت نسبی آن در برابر آب شور و قابلیت گالوانیزه شدن، باعث افزایش دوام و ماندگاری این ورق در محیط های دریایی شده است.
به دلیل استحکام مکانیکی مناسب، این ورق در تولید قطعات فلزی مانند تیرآهن، پل ها، مخازن تحت فشار و ماشین آلات صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد. جوش پذیری و شکل پذیری مناسب آن، فرایند تولید و مونتاژ را ساده تر می کند.
تمامی مقاطع فولادی از جمله ورق های آهنی در میان مزایایی که دارند معایبی نیز دارند در ادامه به شرح مزایا و معایب ورق a36 می پردازیم.
مزایای ورق a36
معایب ورق a36
ورق دریایی a36 یکی از پرکاربردترین ورق های فولادی در صنعت کشتی سازی است که به دلیل ویژگی های منحصربه فردش، انتخاب بسیاری از تولیدکنندگان این حوزه محسوب می شود. اگر قصد خرید این ورق را دارید، بهتر است ابتدا راهنمای خرید ورق فولادی a36 را مطالعه کنید تا با مشخصات و مزایای آن آشنا شوید.
یکی از مهم ترین مزایای ورق a36، وزن سبک آن نسبت به برخی ورق های دیگر است. این ویژگی باعث می شود وزن کلی کشتی کاهش پیدا کند، در نتیجه امکان حمل بار بیشتر فراهم شده و مصرف سوخت نیز کمتر می شود. در نهایت، این مزیت می تواند تأثیر مثبتی بر کاهش هزینه های حمل و نقل داشته باشد.
نکته مهم دیگری که هنگام خرید ورق a36 باید در نظر بگیرید، قیمت آن است. از آنجایی که نرخ این ورق نیز مانند سایر محصولات فولادی تحت تأثیر نوسانات ارز و بازار جهانی تغییر می کند، توصیه می شود قبل از خرید، از منابع معتبر استعلام قیمت بگیرید تا بتوانید بر اساس قیمت روز محصول تصمیم به خرید بگیرید.
ورق دریایی a36 در حال حاضر عمدتاً توسط تولیدکنندگان خارجی در بازار عرضه می شود. روسیه یکی از بزرگ ترین تولیدکنندگان این نوع ورق در جهان است و محصولات خود را با ضخامت ها و ابعاد متنوع به بازارهای بین المللی، ازجمله ایران، صادر می کند. شما می توانید با توجه به نیاز خود، این ورق ها را از مراکز معتبر و شرکت های بازرگانی تهیه کنید. کیفیت این محصولات معمولاً مورد تأیید است، اما برای اطمینان بیشتر، توصیه می شود قبل از خرید، از نزدیک آن ها را بررسی کنید.
با توجه به کاربردهای خاص ورق دریایی، این محصولات عمدتاً در محیط هایی که در معرض خوردگی و اکسیداسیون شدید قرار دارند، استفاده می شوند. علاوه بر نمونه های وارداتی، شرکت فولاد مبارکه سپاهان نیز این ورق ها در ایران تولید می کند. ورق های تولید داخل با قیمت پایین تری نسبت به نمونه های روسی عرضه می شوند و در ابعاد مختلف، ازجمله ۱.۵ در ۶ متر و ۲ در ۶ متر، قابل سفارش و خرید هستند. ضخامت این ورق ها نیز با توجه به نیاز مصرف کننده، بین ۶ تا ۱۵ میلی متر متغیر است.
در بیشتر وب سایت های فروش، قیمت انواع ورق دریایی a36 بدون احتساب مالیات بر ارزش افزوده درج می شود. همچنین، خرید مستقیم از کارخانه ممکن است به دلیل هزینه های حمل ونقل بالا برای برخی خریداران مقرون به صرفه نباشد. در میان تولیدکنندگان بین المللی این محصول می توان به شرکت هایی مانند هیوندای کره، اورال استیل روسیه، ایلیچ اوکراین و دانکوک کره جنوبی اشاره کرد. قیمت محصولات این کشورها معمولاً بر اساس نرخ دلار تعیین می شود، با این تفاوت که روسیه سازوکار خاص خود را در قیمت گذاری دارد و نوسانات ارزی تأثیر کمتری بر قیمت محصولات آن می گذارد.
جمع بندی
ورق دریایی a36 به دلیل ترکیب شیمیایی و خواص مکانیکی مطلوب، یکی از پرکاربردترین ورق های فولادی در صنایع مختلف، به ویژه صنعت دریایی محسوب می شود. این ورق به واسطه مقاومت مناسب در برابر آب شور و املاح دریایی، در ساخت سازه هایی مانند کشتی، اسکله و یدک کش مورد استفاده قرار می گیرد. علاوه بر تولید داخلی توسط فولاد مبارکه اصفهان، این ورق به صورت وارداتی نیز در بازار موجود است. قیمت ورق دریایی تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله کیفیت مواد اولیه و نوسانات بازار قرار دارد و به طور کلی قیمت نمونه تولید دخل از نمونه های خارجی کمتر است.
سوالات متداول
ورق آلیاژی a36 یک نوع فولاد کم کربن است که به دلیل جوش پذیری عالی و استحکام مناسب، در صنایع مختلف به ویژه ساخت وساز و دریایی استفاده می شود.
ورق a36 در پروژه های دریایی، ساخت پل ها، اسکلت های فلزی، تجهیزات صنعتی و ماشین آلات کاربرد دارد.